2015 Turgut Cansever Ulusal Mimarlık Ödülleri Proje Dalı Başarı Ödülü

 

Sultangazi Kırkçeşmeler Parkı’nda yapılması düşünülen yapı, bir ibadet yapısı: Mescit. Bu mescit yapısı için, daha önce projelendirilen fakat uygulamaya konmayan tek saflı caminin uygulamaya yönelik hali denilebilir. Saf. Cemaat namazının kurucu birimi… ‘Saf tutmak’. Cemaat olmanın ilk adımı… Cüzlerin yan yana, omuz omuza gelip birleşerek birlikteliklerinde külli varlığı müşahedeleri…

“Tek saflı mescit”, cemaat ile namaz kılmanın kurucu eylemi olan “saf tutma”nın başladığı o ilk safın, geleneksel çok saflı ibadet alanı boyutlarıyla kesintiye uğramadan devam ettirildiği bir mescit tahayyülü.

Cemaat ve namazın minimum koşulları, birim mekânı kurar. “Tek saflı mescit” en az iki kişinin bir cemaat oluşturduğu kabulünden yola çıkarak tasarlanmış 2 kişilik bir modülün sınırsız kere tekrarlanmasından oluşur. Mescit temel birimini oluşturan her biri 60cm. eninde 150 cm. boyundaki iki saf; 120 cmlik akslarla sonsuza kadar gider. Mescit de, bu sonsuza dek gidebilen akslardan bir fragmanın yakalanıp etrafının tanımlı ögelerle (duvar, çatı) kuşatılmasından ibarettir.

“Sonsuza giden tek bir safın bir parçasının yakalanması” safın büyümesini engellemez.

Namaz kılınan zemin yerden yükseltilmiş ve oluşan boşluk ayakkabıların koyulması için kullanılmıştır. Geçit sonundaki bu zemine adım atıldığında 90 cm.lik ahşap bir döşemeye ayak basılır. Sonrasında aynı kottaki saflara ulaşılır. Saflar ile mihrap arasında Kur’an-ı Kerim ve ilgili kitaplara ulaşılabilecek, saf serisi boyunca sürekli giden ahşap bir muhafaza vardır.

Mihrap duvarına karakterini 0,5 cm aralıklarla delinmiş perfore okside saç panel (corten levha) verir. Çelik sertliğinde, tül hafifliğinde, hiçbir figüral göndermeyi barındırmayan, ince perforasyonu ve kıble yönündeki ışık sayesinde belli mesafede transparanlaşıp yakına geldikçe beliren, sadece namaz kılma mesafesinde kendi maddi varlığını hissettiren, bu özelliğiyle ona yaklaşan insan ile dışarısı arasındaki dolayımlamayı kendi üzerine katlayan bir arayüzdür.

Tasarım sırasında, iç ve dış mekanda geleneksel cami, mescit ve namazgah imgelerine yüklenen her türlü ikonik ve tektonik referanstan kaçınılmıştır.

Konum

İstanbul, Türkiye

İşveren

İBB Altyapı Projeler Müdürlüğü / Mescioğlu A.Ş.

Proje yılı

2014-2015

İşin türü

Kamu Projesi

Ekip

Volkan Taşkın, Batu Kepekçioğlu, İpek Baycan, Nil Aynalı (Danışman)

Alan

125 m²